Historyczne serce Polski ze stolicą w Krakowie, wyjątkowo bogate w atrakcje turystyczne wszelkiego rodzaju; turystów przyciągają Tatry i stolica regionu Kraków, górskie kurorty i wiele uzdrowisk; tutaj jest najwięcej – aż sześć – parków narodowych (Tatrzański, Pieniński, Ojcowski, Babiogórski, Gorczański i Magurski) oraz aż pięć zespołów obiektów wpisanych na listę UNESCO: Stare Miasto w Krakowie, Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce, Auschwitz-Birkenau – Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady, Kalwaria Zebrzydowska oraz Drewniane kościoły południowej Polski...
Województwo małopolskie położone jest w południowej Polsce i graniczy od południa ze Słowacją, a po stronie polskiej z trzema województwami: śląskim, świętokrzyskim i podkarpackim. Stolicą województwa jest Kraków. Małopolskie zajmuje obszar o powierzchni blisko 15 200 km² i stanowi jeden z najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionów naszego kraju (kulturowo i przyrodniczo).
Małopolska – wyjątkowa i niezwykła
Rozbrzmiewa hejnałem w Krakowie i nutami muzyki zaklętej w drewnie stareńkich chałup, dworów i świątyń, szumi spienionymi wodami Dunajca, czaruje solnymi rzeźbami w kopalnianych czeluściach i urodą zamczysk, fascynuje legendą Tatr, smakuje winem i regionalnym jadłem.
Najpopularniejsze polskie góry – Tatry mimo nieustannych odwiedzin turystów, którzy szczególnie upodobali sobie Giewont i Morskie Oko, nadal pozostają „magicznym” miejscem Małopolski. Od groźnych turni po ukwiecone krokusami doliny i regle szybują z wiatrem opowieści o hardych harnasiach snute ongiś przez Sabałę, niezrównanego gawędziarza Podhala, strofy Przerwy-Tetmajera, góralskie nuty przetworzone w arcydzieła Szymanowskiego i Kilara. Stolica Tatr, Zakopane wita wszystkich, zarówno tych chcących pospacerować na Krupówkach i odpocząć w luksusowych hotelach, jak i narciarzy czy piechurów, na których czekają przygotowane trasy z odpowiednią infrastrukturą.Piękno w drewnie zaklęte
Kościół pw. św. Leonarda w Lipnicy Murowanej, Kaplica na Jaszczurówce w Zakopanem i Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie (k. Krakowa) znajdują się na liczącym 255 obiektów Szlaku Architektury Drewnianej. Zapełniają go malownicze kościoły, piękne cerkwie, staropolskie dwory, drewniane wille i skanseny, należące do najcenniejszych zabytków ludowej kultury materialnej.
Aż osiem świątyń figuruje na liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. Należą do nich: cztery kościoły: w Binarowej, Dębnie Podhalańskim, Lipnicy Murowanej i Sękowej oraz cztery cerkwie: w Powroźniku, Owczarach, Kwiatoniu i Brunarach Wyżnych. Cały rok zabytkowe wnętrza ożywają za sprawą Festiwalu Muzyka Zaklęta w Drewnie, podczas którego artyści prezentują utwory różnych epok i gatunków oraz za sprawą Otwartego Szlaku Architektury Drewnianej, dzięki któremu w kilkudziesięciu obiektach w lecie zaciekawionych turystów bezpłatnie oprowadzają przewodnicy. Warto dodać, że świątynie z listy UNESCO czynne są cały rok.
Ekstremalne atrakcje
Spływ Przełomem Dunajca na zbitych z drewnianych bali tratwach gwarantuje nie tylko skoki adrenaliny, ale i moc widoków na osławione szczyty Pienin – Trzy Korony i Sokolicę oraz wizytę w uzdrowisku Szczawnica. Równie wiele emocji zapewnia ostra jazda na Hyperionie, najwyższym, bo 77 metrowym oraz najszybszym – rozpędzającym się do 142 km/godz. Mega Coasterze w Europie. To atrakcja nr 1 Energylandii, największego w Polsce parku rozrywki w Zatorze, gdzie aż trudno wybierać między atrakcjami wodnymi, strefą ekstremalną, przygodami dla całej rodziny i światem bajek.
W Kopalni Soli w Wieliczce, na głębokości 135 m czekają wykute w soli komory rozbrzmiewające muzyką Chopina, jeziora, trasa górnicza, a nawet uzdrowisko, karczma i komfortowy nocleg w komorze leczniczej z podziemną tężnią solankową i czytelnią. Jedyną na skalę światową przeprawę łodzią przez zalaną solanką komorę, ale też liczne trasy multimedialne i noclegi oferuje Kopalnia Soli w Bochni.
Śladami Świętego Jana Pawła II
4,5 km i 13 obiektów liczy Szlak Karola Wojtyły w Wadowicach. Są na nim m.in. multimedialne Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II z odtworzonym mieszkaniem Wojtyłów, Bazylika Ofiarowania NMP – miejsce chrztu, I Komunii św. i bierzmowania późniejszego papieża, rozciągający się przed świątynią Rynek – dziś Plac Jana Pawła II, przez który codziennie chodził do szkoły oraz Dawna Cukiernia Karola Hagenhubera, gdzie Karol zajadał ukochane kremówki.
Sanktuarium Pasyjno-Maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej, wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, od 400 lat jest miejscem pielgrzymek do Cudownego Obrazu Maryi Kalwaryjskiej, który „uzdrawia, króluje i pociesza”. Często nawiedzał je Karol Wojtyła. Na kompleks zwany polską Jerozolimą, a położony malowniczo na Pogórzu Makowskim składa się nie tylko kościół i klasztor oo. Bernardynów, ale zespół kaplic i kościołów dróżkowych oraz manierystyczny park. Raz w roku Kalwaria Zebrzydowska powraca do czasów biblijnych i rytualnie przeżywa śmierć Chrystusa w czasie widowiskowego Misterium Męki Pańskiej.
Przekrojowo, czyli aktywnie
Dobrym sposobem na poznanie Małopolski jest wyruszenie na liczne, wytyczone po niej szlaki. Wiślana Trasa Rowerowa przebiega po najbardziej malowniczych zakątkach doliny Wisły i jej dopływów. Na dwóch kółkach dotrzeć można do takich atrakcji turystycznych jak: Zamek Królewski w Niepołomicach, Muzeum Drogownictwa w Szczucinie, a także miejsc historycznych m.in. Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz naturalnie Krakowa, miasta królów, dawnej stolicy Polski, a dziś głównego ośrodka regionu.
Z kolei Velo Dunajec uchodzi wśród rowerzystów za najpiękniejszą trasę rowerową w Polsce. Spod Tatr poprzez Gorce, Pieniny, Beskidy i urokliwe okolice Tarnowa prowadzi nad Wisłę.
Absolutną „wisienką na torcie” regionu jest małopolska część Szlaku Orlich Gniazd, eksponującego najpiękniejsze obiekty, głównie zamki Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Oprócz krakowskiego Wawelu, który inicjuje tę trasę, na uwagę zasługują też zamki: Rabsztyn, w Pieskowej Skale, w Korzkwi i w Ojcowie. Można go również pokonywać na dwóch kółkach.
Małopolskę przecinają też Szlak Frontu Wschodniego I wojny światowej, Szlak Kultury Wołoskiej, Południowo-zachodni Szlak Cysterski.
Miejsca nietuzinkowe
Główną ideą Małopolskiego Szlaku Winnego jest zachęcenie turystów do odkrywania winnic na terenie regionu, poznawania ich właścicieli i kultury winiarskiej oraz oczywiście degustacji trunków połączonej z poznawaniem okolicy. Szczególną do tego okazją są Dni Otwartych Winnic oraz liczne imprezy realizowane w ramach projektu ENOtarnowskie. To właśnie okolice Tarnowa są jednym z najbardziej aktywnych i najszybciej rozwijających się regionów winiarskich w Małopolsce.
Wyjątkowe miejsca regionu to skała Maczuga Herkulesa w Ojcowskim Parku Narodowym, Pustynia Błędowska, Muzeum Motyli w Bochni i największy w Polsce wodospad Wielka Siklawa oraz Dolina Pięciu Stawów w Tatrach.